- Zekat ve sadaka-i fıtır kimlere verilir?
Zekatın verileceği kimseler Kur’an-ı Kerim’de belirtilmiştir. Bunlar; fakirler, miskinler, zekat toplamakla görevlendirilen memurlar, müellefe-i kulub adı verilen kalpleri İslam’a ısındırılmak istenen kimseler, esaretten kurtulacaklar, borçlu düşenler, Allah yolunda cihada koyulanlar ve yolda kalmış olanlardır (Tevbe, 9/60).
Fakir ve miskin, temel ihtiyaçları dışında herhangi bir maldan nisab miktarına sahip olmayan kimsedir. Ancak temel ihtiyaçları dışında, ister artıcı (nami) vasıfta olsun ister artıcı vasıfta olmasın, herhangi bir maldan nisap miktarına sahip olan kimse fakir veya miskin kapsamında olmadığından ona zekat verilmez (İbnü’l-Hümam, Fethu’l-Kadir, Beyrut 1424/2003, II, 266).
Borçlu, kul hakkı olarak borcu olan ve borcunu ödeyeceği maldan başka nisab miktarı malı bulunmayan kimsedir (İbnü’l-Hümam, Fethu’l-Kadir, Beyrut 1424/2003, II, 268, 272).
Yolda kalmış kimse, sürekli yaşadığı yerde malı bulunsa bile, çıktığı yolculukta parasız kalıp parasına ulaşma imkanı bulamayan, başka bir deyişle, parasızlıktan yolda kalmış ve memleketine dönemeyen kimsedir. Bu kimseye, malının bulunduğu yere dönmesine ve dönünceye kadarki ihtiyaçlarını gidermesine yetecek kadar zekat verilebilir (Kasani, Bedaiu’s-Sanai, Beyrut 1406/1986, II, 43-46).
Zekat ve sadaka-i fıtır kimlere verilmez?
Aşağıda sayılanlara zekat ve fitre verilmez:
1) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
2) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
3) Müslüman olmayanlara,
4) Kendi eşine,
5) Zengine yani asli ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
6) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa (Merğinani, el-Hidaye, Beyrut 1410/1990, I, 122).
Kaynak: diyanet.gov.tr
